İstmosel (Sezaryen Skar Hastalığı) Nedir?
İstmosel (sezaryen yara izi defekti), rahmin ön duvarında duvarında oluşan bir kese veya ceptir. İstmosel ya da sezaryen skar hastalığı sezaryen doğum sırasında, bebeği çıkarmak için kesilen ve sonrasında da dikilen yerde iyileşmenin kötü olması sonucu dikiş yerlerinde ayrılma ve bir keseleşme oluşması durumu olarak tanımlanabilir. İstmosel, genellikle rahim ön duvarda , rahim alt ucunun hemen üst kısmında oluşur.
Tam olarak sıklığı bilinmemektedir, ancak tahmin edilenden daha yaygın olduğu düşünülmekte.En az bir sezaryen geçirmiş kişilerin 3 te 1’i ile 3 te 2’si istmosel geliştirir. Günümüzde sezaryen oranları arttıkça daha yaygın hale gelmeye başladı.
İstmosel Belirtileri Nelerdir?
Daha önce en az 1 defa sezaryen doğum yapan kişilerde şu şikayetler görülmesi halinde istmoselden şüphe edilebilir. Bu belirtiler şu şekildedir:
Adet kanaması bittikten sonra bir süre daha devam eden koyu kahverengi (çamur kıvamında) vajinal kanamaların olması
Geçmişte sorunsuz bir gebelikten sonra gebe kalınamaması (ikincil kısırlık)
Adet döneminde ağrı,
Cinsel ilişki esnasında aşırı ağrı
Kötü kokulu ve koyu renkli akıntı
Sezaryenden sonra korunmaya rağmen embriyonun bu cebe yerleşmesi sonucu ektopik sezaryen skar gebelik oluşması
Sezaryen sonrası bu şikayetleri yaşayan kadınların mutlaka bir uzman hekime muayene olması gerekir. Bazı hastalarda ise istmosel hiçbir belirti göstermez.
Siyah ve ya koyu kahverengi renkli geçmeyen çok uzun süren vajinal kanama ve sezaryen hikayesi varsa mutlaka akla gelmelidir!!!
Bu belirtilerin sayısı ve şiddeti kişiden kişiye değişebilir. En sık görülen belirtiler arasında uzun süren leke leke kanama, pelvik bölgede ağrı, vajinal akıntı, adet döneminde ağrı, embriyonun bu cebe yerleşmesi sonucu dış gebelik, cinsel ilişki sırasında ağrı ve kadın kaynaklı infertilite gibi semptomlar yer almaktadır. İstmosel kadınların çoğunlukla pis kokulu, kıvamı ve rengi farklılaşan vajinal akıntılar yaşamasına, kasık ağrısı çekmesine, adet dönemi bittikten sonra bir süreliğine devam eden kahverengi akıntılar fark etmesine neden olabilir. Özellikle nerdeyse ayın çok büyük kısmını kaplayan leke leke kanamalarda eğer hastanın daha önceden sezaryen hikayesi varsa mutlaka akla gelmelidir. Bu belirtileri yaşayan, sezaryen ile doğum yaptıktan sonra gebe kalmakta zorlanan kadınların Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanları muayenesine başvurmaları gerekir.
İstmoselin komplikasyonları nelerdir?
Potansiyel komplikasyonlar şunları içerebilir:
• Jinekolojik prosedürler sırasında artan komplikasyon riski.
• Plasenta akreata (plasenta rahminizin duvarına çok derinden yapışır).
• Plasenta previa (plasenta rahim ağzınızı kaplar).
• Skar gebeliği (embroyonun bir uterin skar içine yerleştiği ektopik gebelik ).
• Kısırlık (önceki başarılı bir hamilelikten sonra kısırlık).
• Sonraki gebelikler sırasında rahimde yırtılma.
İstmosel İnfertiliteye yani Kısırlığa Neden Olur Mu?
Sezaryen doğumdan kısa bir süre sonra ya da uzun zaman sonra oluşabilen istmosel kısırlığa neden olabilmekte. Aynı Hidrosalpenks (iltihaplı tüpler) gibi İstmosel teşhisi konulan kadınların bir kısmında (ne kadar bir oranda olduğu şu an için net bilinmiyor ) bu keselerin içindeki iltihabi durumun spermlere zarar verebileceği ve embriyonun rahim içine yerleşme sürecini bozabileceği kabul edilmektedir.
Sezaryen Skar Defekti (İstmosel) Tedavsi
İstmosel tedavisinde hangi yöntemin seçileceği hekim tarafından şu unsurlara bağlı olarak belirlenir:
1.İstmosel defektinin büyüklüğü
2.Hastanın ileriye yönelik gebelik isteği olup olmaması
3,İstmosel sonrası rahim kas tabakasının kalınlığı
İsmosel durumunun etkin tedavi edilmesi; ileride gelişebilecek kısırlık veya anormal kanamalara bağlı farklı hastalıkların önüne geçebilir.
Aşağıdakiler de dahil olmak üzere istmoseller için çeşitli tedaviler vardır:
Histeroskopik rezeksiyon: Kesi veya dikiş kullanılmaz.
Kusurlu bölgeye herhangi bir kesik yapılmadan: rahim içine ucunda optik olan bir aletle girilerek görüntülenir. Kese bu alet ile düzeltilir. Rahim kas duvarı 5mm’den büyük olanlar, tekrar gebelik düşünmeyenler ve anormal vajinal kanaması olanlar için uygundur. Ameliyat yaklaşık 30 dakika sürer ve hasta aynı gün eve taburcu edilir.
Laparoskopik onarım: Nişin etrafındaki yara dokusunu ve fazla dokuyu çıkarılır. Laparoskopik onarım, sezaryen skar kusurları için minimal invaziv bir cerrahidir. Daha çabuk iyileşirsiniz ve daha az rahatsızlık hissedersiniz.
Rahim alınması: Bir histerektomi (rahim alınması), tekrar hamile kalmak istemeyen şiddetli istmosel semptomları olan kişiler içindir. Laparoskopik histerektomi yaptırmanız mümkün olabilir. Bu minimal invaziv prosedür, açık abdominal prosedürden daha küçük insizyonlar kullanır. Daha hızlı ve daha az acıyla iyileşirsiniz.
Sonuç olarak, eğer daha önce sezaryen doğum yapmışsanız ve adet sonrası kesilmeyen vajinal kanamalarınız devam ediyor ve ya gebe kalmakta sorun yaşıyorsanız istmoseliniz olabilir. Bu konuda deneyimli bir jinekoloğa başvurmanızı tavsiye eder ve sağlıklı günler dilerim.